Medicatie en therapieën bij erectiestoornissen

Erectiestoornissen treffen veel mannen. Ze ervaren moeite om een erectie te krijgen of te behouden. Gelukkig zijn er verschillende behandelingen voor erectiestoornissen beschikbaar. Deze omvatten leefstijlaanpassingen, psychologische therapie en medicatie.

PDE-5-remmers zoals sildenafil (Viagra), tadalafil (Cialis) en vardenafil (Levitra) zijn vaak voorgeschreven. Ze verbeteren de bloedtoevoer naar de penis. Hierdoor is het makkelijker om een erectie te krijgen en te behouden. Deze medicijnen zijn over het algemeen veilig en hebben weinig bijwerkingen.

Naast medicatie kan psychoseksuele behandeling helpen. Dit omvat individuele therapie of partnerrelatietherapie. Deze therapieen richten zich op psychologische factoren zoals stress en angst.

Voor sommige mannen zijn medicatie en therapie niet voldoende. Dan zijn er andere opties zoals vacuümpompen, injecties of penisimplantaten. De juiste behandeling hangt af van de oorzaak en de voorkeur van de patiënt.

Inleiding: Wat zijn erectiestoornissen?

Erectiestoornissen, ook bekend als impotentie, zijn het onvermogen om een erectie te krijgen of te behouden die voldoende is voor seks. Symptomen omvatten een erectie die niet voldoende is voor geslachtsgemeenschap. Dit probleem treft miljoenen mannen wereldwijd.

Erectiestoornissen zijn een multifactoriële stoornis. Dit betekent dat er meerdere oorzaken zijn, zowel psychisch als lichamelijk. Het onvermogen om een erectie te krijgen of te behouden kan het zelfvertrouwen en de relatie van een man aanzienlijk beïnvloeden.

• 14% van de mannen van 40 jaar lijdt aan een erectiestoornis.
• De kans op erectiestoornissen neemt toe met de leeftijd: 42% van de mannen in de 50 en 71% van de mannen in de 80 hebben er last van.
• Meer dan 50% van de mannen tussen de 40 en 70 jaar ervaart regelmatig tot constant problemen met het krijgen en/of behouden van een erectie.

Er zijn diverse oorzaken voor een erectiestoornis. Onder andere:

• Ouderdom
• Hart- en vaatziekten (bijv. diabetes)
• Roken
• Bepaalde medicijnen (zoals antidepressiva en middelen tegen hoge bloeddruk)
• Psychologische factoren (bijv. relatieproblemen, stress, angst)
• Hormonale onevenwichtigheden (testosterontekort)
• Zenuwbeschadigingen (bijv. ruggenmergletsel of neuropathie door diabetes of kankerbehandelingen)
• Operaties of bestraling voor prostaat- of darmkanker

“Erectiestoornissen kunnen een grote impact hebben op de kwaliteit van leven van mannen en hun partners. Het is belangrijk om erover te praten met een arts om de onderliggende oorzaken vast te stellen en de juiste behandeling te vinden.”

Het is duidelijk dat erectiestoornissen een veelvoorkomend probleem zijn met diverse mogelijke oorzaken. In de volgende secties zullen we dieper ingaan op de diagnose en behandelopties voor mannen met symptomen van erectiestoornissen.

Oorzaken van erectiestoornissen

Erectiestoornissen kunnen diverse oorzaken hebben. Dit varieert van psychische tot lichamelijke aandoeningen en het gebruik van medicatie. Het is cruciaal om de onderliggende oorzaak te identificeren. Zo kan de meest doeltreffende behandeling worden ingezet.

Psychische oorzaken

Psychische problemen spelen een grote rol bij erectiestoornissen. Stress, depressie en relatieproblemen zijn veelvoorkomende factoren. Deze kunnen leiden tot angst en spanning, waardoor het moeilijk wordt om een erectie te krijgen of te behouden.

Lichamelijke oorzaken

Verschillende lichamelijke aandoeningen kunnen erectiestoornissen veroorzaken. Enkele veelvoorkomende oorzaken zijn:

• Diabetes: Diabetes kan de zenuwen en bloedvaten beschadigen, wat erectieproblemen tot gevolg kan hebben.
• Hart- en vaatziekten: Aandoeningen zoals hoge bloeddruk en atherosclerose kunnen de bloedtoevoer naar de penis belemmeren.
• Testosterontekort: Een laag testosterongehalte kan leiden tot een verminderd libido en erectieproblemen.
• Neurologische aandoeningen: Ziektes zoals multiple sclerose en de ziekte van Parkinson kunnen de zenuwen die betrokken zijn bij erecties aantasten.

Leefstijlfactoren spelen ook een belangrijke rol bij erectiestoornissen. Roken, overgewicht en een combinatie van risicofactoren verhogen de kans op erectieproblemen aanzienlijk. Dit blijkt uit onderstaande tabel:

Medicatie als mogelijke oorzaak

Bepaalde medicijnen kunnen als bijwerking erectieproblemen veroorzaken. Voorbeelden hiervan zijn:

• SSRI’s (antidepressiva)
• Antihypertensiva (bloeddrukverlagers)
• Antipsychotica

Erectiestoornissen kunnen ontstaan door verschillende oorzaken. Dit omvat lichamelijke aandoeningen, psychische problemen, leefstijlfactoren, hormonale factoren, medicijngebruik, ouderdom en plasproblemen.

Diagnose van erectiestoornissen

Het juiste diagnose stellen is essentieel voor effectieve behandeling van erectiestoornissen. Lichamelijke en psychologische factoren spelen hierin een cruciale rol. Een grondig onderzoek helpt bij het vaststellen van de oorzaken en het bepalen van de behandeling.

Lichamelijk onderzoek

Een lichamelijk onderzoek is cruciaal om medische oorzaken van erectiestoornissen te identificeren. Bij mannen boven de 40 jaar met risico op hartziekten wordt vaak een cardiovasculair risicoprofiel opgesteld. Dit omvat het beoordelen van bloeddruk en cholesterolwaarden.

Testosteronbepaling wordt soms aanbevolen bij verminderd libido en hypogonadisme. Een laag testosteron kan bijdragen aan erectieproblemen. Hormonale stoornissen, zoals schildklierproblemen, spelen ook een rol.

Diabetes, hart- en vaatziekten, neurologische aandoeningen en de ziekte van Peyronie zijn ook associaties. Een grondige evaluatie van medische voorgeschiedenis en medicatiegebruik is cruciaal.

Psychologische evaluatie

Psychologische factoren hebben ook een grote invloed op erectiestoornissen. Stress, angst, depressie en relatieproblemen zijn veelvoorkomende oorzaken. Een psychologische evaluatie door een therapeut of seksuoloog kan helpen bij het ontdekken van emotionele problemen.

Ongeveer 20% van de gevallen van erectiestoornissen heeft een puur psychologische oorzaak.

Door deze psychologische problemen aan te pakken, kan de behandeling aanzienlijk verbeteren. Dit maakt een psychologische evaluatie essentieel.

Leefstijlaanpassingen bij erectiestoornissen

Erectiestoornissen zijn een veelvoorkomend probleem bij mannen, vooral naarmate ze ouder worden. Tussen de 40 en 70 jaar ervaren 20 tot 50% van de mannen erectieproblemen. Een gezonde levensstijl speelt een cruciale rol in het verminderen of voorkomen van deze problemen. Belangrijke aanbevelingen zijn stoppen met roken, voldoende lichaamsbeweging, een gezonde voeding, gewichtsreductie en het beperken van alcohol consumptie.

Overgewicht en obesitas verhogen het risico op erectiestoornissen met 30-90%. Een gewichtsvermindering van 10-15% bij mannen met overgewicht kan testosteronwaarden met 5-7 nmol/l verhogen. Lichamelijke activiteit die leidt tot een extra energieverbruik van 3000 kcal per week kan het risico op ernstige erectiestoornissen met 83% doen dalen.

“Een zittend leven draagt bij aan een hogere kans op erectiestoornissen.”

Roken is een belangrijke risicofactor voor erectiestoornissen. Stoppen met roken kan de erectiele functie aanzienlijk verbeteren. Matig alcoholgebruik (1-20 alcoholische consumpties per week) heeft een beschermend effect tegen erectieproblemen.

Een gezond dieet, zoals het Mediterrane dieet, met veel fruit, groenten, noten, volle granen en vis, kan ook positief werken op de erectiele functie. Het is essentieel om te begrijpen dat erectieproblemen een signaal kunnen zijn voor hart- en vaatziekten.

Leefstijlaanpassingen kunnen erectiestoornissen verbeteren, maar het effect is niet gegarandeerd en varieert per persoon. Erectiestoornissen kunnen effectief behandeld worden met medicatie, psychotherapie of andere specialistische zorg. Een gezonde levensstijl, inclusief gezonde voeding, regelmatige lichaamsbeweging, voldoende slaap, ontspanning, stoppen met roken, beperkt alcoholgebruik en het vermijden van drugs kunnen helpen bij het voorkomen van erectiestoornissen.

Psychoseksuele behandeling

Psychoseksuele behandeling speelt een cruciale rol bij het aanpakken van erectiestoornissen met psychische oorzaken. Deze aanpak richt zich op zowel de individuele patiënt als de relatie met zijn partner. Een ervaren seksuoloog helpt bij het doorbreken van negatieve gedachtenpatronen. Ook verbetert hij de communicatie tussen partners.

Studies laten zien dat psychoseksuele behandeling samen met andere therapieën een hoge succesratio heeft. Een systematische review toont een link tussen roken en erectiestoornissen. Dit benadrukt het belang van leefstijlaanpassingen. De prevalentie van erectiestoornissen bij mannen zonder bijkomende ziekten is rond de 15%, volgens een populatiestudie.

Individuele therapie

In individuele therapie leert de patiënt omgaan met faalangst en negatieve gedachten. Deze gedachten kunnen de seksuele prestaties beïnvloeden. De seksuoloog biedt hulp om deze gedachten om te buigen en het zelfvertrouwen te vergroten. Statistieken laten zien dat medicatie en therapie samen vaak effectief zijn bij mannen met erectiestoornissen.

Partnerrelatietherapie

Partnerrelatietherapie richt zich op het verbeteren van communicatiepatronen en intimiteit. Door streeloefeningen en gesprekstechnieken leren partners opener communiceren. Dit vermindert de druk op de man en verbetert de seksuele ervaring voor beide partners.

“Psychoseksuele behandeling kan mannen met erectiestoornissen helpen om hun zelfvertrouwen te herwinnen en de intimiteit met hun partner te verbeteren.”

Medicatie voor erectiestoornissen

PDE-5-remmers zijn vaak de eerste keuze bij erectiestoornissen. Ze verbeteren de bloedtoevoer naar de penis, waardoor mannen weer een erectie kunnen krijgen. Een groot deel van de mannen met erectiestoornissen weet niet welke medicatie ze moeten kiezen.

Viagra, Cialis en Levitra zijn de bekendste PDE-5-remmers. Ze werken meestal binnen 30-45 minuten. Cialis werkt zelfs tot 36-48 uur aan, wat spontaniteit in het seksleven vergroot.

Een dagelijkse lage dosering Cialis kan uitkomst bieden voor mannen die graag spontaan willen zijn in hun seksleven, zonder zich zorgen te hoeven maken over de werkingsduur.

PDE-5-remmers zijn effectief, maar er zijn contra-indicaties. Mannen met bepaalde hartproblemen of die nitraten gebruiken, mogen ze niet nemen. Bijwerkingen zoals hoofdpijn en verstopte neus zijn meest mild en van korte duur.

Werkingsduur van PDE-5-remmers

Kosten en verkrijgbaarheid

De kosten van erectiepillen variëren. Online aankopen zijn vaak goedkoper dan via de arts. Maar let op, niet-geregistreerde geneesmiddelen zoals Kamagra zijn onbetrouwbaar.

Alternatieven voor PDE-5-remmers

Voor milde erectiestoornissen zijn PDE-5-remmers vaak voldoende. Andere opties zijn vacuümpompen, injecties of chirurgische ingrepen. Deze zijn effectief bij ernstige erectiestoornissen of als orale medicatie niet werkt.

Muse (intra-urethrale zetpil)

Muse biedt een innovatieve oplossing voor mannen met erectiestoornissen. Het bevat alprostadil, die via een speciale applicator in de urineleider wordt gebracht. Dit zorgt voor een toename van de bloedtoevoer naar de penis, waardoor een erectie ontstaat.

Het gebruik vereist enige voorbereiding. De zetpillen moeten gekoeld bewaard worden en op kamertemperatuur gebracht. Met de applicator wordt de zetpil voorzichtig in de plasbuis gebracht. Ongeveer 80% van het door MUSE geleverde alprostadil wordt binnen tien minuten opgenomen. Dit leidt doorgaans tot een erectie binnen 5 tot 20 minuten.

Muse biedt uitkomst voor veel mannen, maar is niet voor iedereen geschikt. Mannen met bepaalde anatomische afwijkingen of aandoeningen van de urineleider moeten een andere methode overwegen. Het is cruciaal om de instructies nauwkeurig te volgen en op de hoogte te zijn van mogelijke bijwerkingen.

In vergelijking met orale medicatie, zoals Viagra, biedt Muse snellere werking en minder kans op systemische bijwerkingen. Toch is het minder populair dan de ‘kleine blauwe pil’. Meer dan 50% van mannen met erectiele disfunctie begint met pillen.

Voor mannen die niet reageren op pillen of hierbijwerkingen ervaren, is Muse een waardevol alternatief. Samen met een gezonde levensstijl en psychoseksuele behandeling, kan Muse bijdragen aan een bevredigend seksleven.

Vergoedingen voor medicatie bij erectiestoornissen

Erectiemiddelen zoals Viagra, Cialis en Levitra zijn in Nederland alleen verkrijgbaar op officieel recept. Ze vallen niet in de zorgverzekering. Soms kan een deel vergoed worden via een uitgebreider zorgpakket, maar dit is zeldzaam. Voor meer informatie over vergoedingen, raadpleeg de zorgwijzer of neem contact op met je verzekeraar.

De prijzen van erectiepillen in 2025 verschillen per middel en merk. Viagra, Cialis en Levitra kosten ongeveer €10 tot €15 per pil. Generieke varianten liggen tussen de €2 en €5 per pil. Deze middelen zijn alleen verkrijgbaar op recept bij de apotheek.

Vergoeding vanuit de basisverzekering is alleen mogelijk bij medische noodzaak. Dit omvat zaken zoals zenuwbeschadiging, diabetes gerelateerde problemen of bepaalde hormonale aandoeningen. Psychologische hulp bij erectiestoornissen wordt wel vergoed vanuit de basisverzekering. Dit kan effectief zijn bij problemen met een psychologische oorzaak.

Erectiestoornissen worden soms gezien als een luxeprobleem, maar leiden zowel bij de patiënt als de partner tot aanzienlijk leed en beperkingen in de kwaliteit van leven.

Hoewel erectiemiddelen niet vergoed worden, heeft Viagra sinds 1998 hoge verkoopcijfers in Nederland. Een economische evaluatie toont aan dat Viagra zeer kosteneffectief is, met lage kosten per Quality Adjusted Life Year (QALY). De discussie over vergoeding blijft complex vanwege impliciete normen en waarden.

Andere behandelopties bij erectiestoornissen

Wanneer PDE-5-remmers zoals Viagra, Cialis en Levitra niet werken of niet mogen worden gebruikt, biedt een uroloog alternatieven. Deze tweedelijnsbehandelingen zijn vaak invasiever dan pillen, maar kunnen effectief zijn. Ze zijn bedoeld om erectiestoornissen aan te pakken.

Vacuümpomp met elastisch constrictiebandje

Een vacuümpomp met een elastisch bandje rond de penis-basis is een goede keuze voor sommigen. De pomp maakt een vacuüm rond de penis, waardoor bloed naar de zwellichamen stroomt. Het elastische bandje houdt dit bloed vast, zodat de erectie blijft.

Injecties in de zwellichamen van de penis

Injecties met medicatie zoals alprostadil of papaverine in de zwellichamen kunnen ook helpen. Deze behandeling, zelfinjectietherapie, is invasief maar effectief. Het is een optie voor mannen die niet reageren op pillen.

Penisimplantaten en protheses

In zeldzame gevallen kan een uroloog een penisimplantaat of prothese aanraden. Dit is een zeer invasieve ingreep. Een opblaasbaar of semi-rigide implantaat wordt operatief geplaatst. Deze optie wordt alleen als laatste redmiddel overwogen.

Ongeveer 17 procent van de mannen in Nederland vanaf de leeftijd van 18 jaar heeft af en toe of regelmatig last van een erectiestoornis.

Mannen met aanhoudende erectieproblemen moeten een uroloog raadplegen. Een grondig onderzoek en advies volgen. Zo kan men samen aan een bevredigend seksleven werken.

Voedingssupplementen en natuurlijke behandelingen

Velen van mannen richten hun aandacht op natuurlijke methoden voor erectiestoornissen. Ze kiezen voor voedingssupplementen en kruidenpreparaten. Deze producten beweren vaak dat ze de bloedcirculatie of het libido verbeteren. Maar is er echt wetenschappelijk bewijs voor hun werking?

Ingrediënten zoals L-arginine, taurine, pycnogenol en maca zijn populair in deze supplementen. Ze worden beweerd te verbeteren hoe goed de penis wordt doorbloed en het testosterongehalte te verhogen. Hoewel sommige studies positieve resultaten laten zien, ontbreekt er vaak degelijk wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van deze plantenextracten op erectiestoornissen.

Een studie met 2080 mannen toonde aan dat ginseng een kruidenbehandeling voor erectiestoornissen kan zijn. Een kleinere studie met 80 patiënten deed vermoeden dat maca de leeftijdsgerelateerde hormoondeficiënties, waaronder ED, aanzienlijk kan verbeteren. Watermeloen bevat L-citrulline, wat gunstige effecten zou kunnen hebben op seksuele functies en ED, maar er zijn nog geen klinische studies.

Maar we moeten voorzichtig zijn met supplementen. Uit een onderzoek aan de Harvard Medical School bleek dat slechts 4,1% van de onderzochte yohimbe-supplementen zowel de juiste hoeveelheid yohimbe als nauwkeurige informatie over de bijwerkingen bevatte. Fabrikanten mogen geen medische claims maken over dit soort producten zonder goedkeuring van de regelgevende instanties.

Hoewel sommige natuurlijke remedies veelbelovend lijken, is meer wetenschappelijk bewijs nodig om hun effectiviteit en veiligheid te bevestigen. Mannen met erectiestoornissen moeten altijd eerst een arts raadplegen voordat ze supplementen of kruidenpreparaten proberen. Dit voorkomt mogelijke interacties met andere medicijnen of onderliggende gezondheidsproblemen.

Conclusie

Erectiestoornissen treffen veel Nederlandse mannen, met een prevalentie van ongeveer 14%. De oorzaken zijn vaak complex, variërend van psychologische tot culturele factoren. Een aanpak die meerdere disciplines combineert, is cruciaal. Dit zorgt voor een verbetering van de kwaliteit van leven en het seksueel functioneren.

Hoewel veel mannen lijden, zoeken slechts weinigen hulp. Schaamte en ongemak zijn grote obstakels. Zorgverleners moeten erectiestoornissen actief signaleren. Ze moeten patiënten moedig aanmoedigen om hulp te zoeken. Goede voorlichting en begeleiding zijn essentieel voor succesvolle behandelingen.

Er zijn diverse behandelingen beschikbaar, van leefstijlveranderingen tot medicatie. De juiste keuze hangt af van de oorzaak en de voorkeur van de patiënt. Met de juiste aanpak en ondersteuning kunnen mannen aanzienlijke verbeteringen in hun seksuele gezondheid en kwaliteit van leven bereiken.